Nói đến “con đường di sản” miền Trung là nói đến những nền văn hóa Đông Sơn, Sa Huỳnh, Chămpa... từng phát triển đến đỉnh cao rực rỡ, mà hào quang nó để lại còn phản chiếu lấp lánh trong đời sống vật chất lẫn tinh thần con người và miền đất này. Trên con đường đặc biệt ấy, xứ Thanh là điểm khởi đầu, cũng là điểm giao thoa giữa cái tinh tế với cái mộc mạc, giữa sự trầm lắng với nét hào sảng của hai vùng văn hóa châu thổ Bắc bộ và Trung bộ.

Thanh Hóa vốn là vùng đất “địa linh nhân kiệt”, quê hương của “Tam vương, nhị chúa”, của văn hiến và khoa bảng. Thế nhưng, cho đến nay, nhiều người con xứ Thanh ít ai biết đến Danh xưng Thanh Hóa có từ thời điểm nào và cuộc hành trình đi tìm danh xưng cho mảnh đất này đã gặp không ít khó khăn.